En Vilagarcía reclaman la recuperación inmediata de los trenes «cortos» Vilagarcía/Santiago.

Vilagarcía ha perdido el tren corto que la comunicaba exclusivamente con Santiago y poseía tres frecuencias de ida y otras tres de vuelta cada día.

Renfe se comprometió en noviembre a que esos viajes, desaparecidos con la pandemia, serían recuperados en febrero. El segundo mes del año ha transcurrido, y del regreso de aquellos seis viajes diarios entre Compostela y la capital arousana sigue sin saberse nada. La operadora explicó la semana pasada que su intención es traerlos de vuelta en cuanto sea posible, sin que de momento haya fijado una fecha.

La diferencia es importante, por cuanto, únicamente los trenes regionales hacen escala en estaciones intermedias, como las de Catoira, Pontecesures o Padrón, que en los últimos años no han dejado de perder servicios, pese a que están llamadas a constituir una pieza clave en cualquier intento por implantar en Galicia un sistema de cercanías como el que existe en muchas otras comunidades.

Por lo demás, en cuanto Renfe recupere los seis trenes cortos entre Vilagarcía y Santiago, es de esperar que incluyendo a Catoira entre sus paradas, la oferta de Vilagarcía recuperará la veintena de viajes diarios a lo largo del eje atlántico.

La Voz de Galicia

Renfe mantiene la idea de recuperar los trenes cortos entre Vilagarcía y Santiago.

La operadora, cuyo propósito inicial era hacerlo en febrero, no pone fecha para una medida que supondrá seis frecuencias más

Con la cúpula del Ministerio de Transportes, Movilidad y Agenda Urbana en ascuas a raíz de la dimisión de su número 2, la secretaria de Estado Isabel Pardo de Vera, y del presidente de RenfeIsaías Táboas, hay grandes intervenciones sobre las que se proyectan sombras, como la conexión de alta velocidad a través de Cerdedo que el alcalde de Vigo, Abel Caballero, reclama infatigable desde hace años. Pero también decisiones mucho más modestas que, pese a su sencillez, ejercen una incidencia directa sobre el día a día de miles de gallegos. Una de ellas tiene que ver con la recuperación de las seis frecuencias de ferrocarril entre Vilagarcía y Santiago que desaparecieron al hilo de la pandemia. La operadora aseguró ayer que su intención sigue siendo rescatar esos trenes, que en el argot ferroviario se denominaban cortos. Aunque, obviamente, no será ya en febrero, tal y como se había anunciado en noviembre. La idea, confirma la compañía, es hacerlo en cuanto sea posible, sin que por ahora haya una fecha sobre la mesa.

Fuentes ferroviarias calculan que el rescate de estos seis servicios, que unían ambas ciudades sin prolongaciones hacia A Coruña o Vigo, podría plantear algún problema de tipo logístico, aunque de ningún modo insalvable. Para empezar, porque la flota de convoyes regionales parece suficiente para ponerlos de nuevo en marcha.

Se trata, desde luego, de una medida que daría oxígeno a uno de los tramos más saturados del principal eje del ferrocarril gallego. Basta comprobar cómo, para hoy mismo, la posibilidad de viajar entre Compostela y la capital arousana se limita a los primeros trenes de la mañana. A partir de las 10 horas, las únicas plazas disponibles son las que se reservan para las personas que padecen problemas de movilidad.

El tercer trayecto más usado

No faltan razones que justifiquen la necesidad de recuperar las frecuencias perdidas. Cierto que dos factores recientes han distorsionado cualquier lectura estadística. El primero, la pandemia desatada por el coronavirus, con todas las consecuencias que ha acarreado sobre la movilidad. El segundo es la emisión de los bonos que permiten viajar de forma gratuita en los trenes regionales y de media distancia, que ha disparado la utilización del ferrocarril. Pero la Estratexia Galega de Mobillidade, el amplio análisis que la Xunta acaba de presentar sobre la forma en la que los gallegos se desplazan y se comunican, incluye un estudio, previo al confinamiento, que refleja con claridad la importancia del trayecto que une Vilagarcía con Santiago. Este es, de hecho, el tercer tramo con un mayor número de usuarios (313.000 personas en el 2019) de Galicia, solo por detrás de las conexiones entre A Coruña y Santiago y de Santiago con Vigo.

Es más, entre los doce viajes que cuentan con un mayor volumen de viajeros figuran tres que pivotan en la capital arousana: además de la comunicación con Santiago, la de Vigo con Vilagarcía y la de A Coruña con Vilagarcía. Ninguna de las tres dejó de crecer en los tres años analizados. Juntas, sumaron en el 2019 571.000 viajeros, lo que supone el 16,6 % del movimiento que entonces registraron las principales estaciones de la comunidad.

Un servicio que se detenía en Padrón y Pontecesures, pero no en Catoira

Pese a que no ha concretado la fecha para la recuperación de las seis frecuencias entre Vilagarcía y Santiago, fuentes de Renfe en Galicia señalan que el objetivo sigue apuntando a los primeros meses de este año, por lo que no debería demorarse. La operadora tendrá, entonces, la oportunidad de corregir algunos sinsentidos que lastraban el funcionamiento de los trenes cortos.

El principal es, sin duda, el olvido de Catoira, una estación que carecía de escalas en esas seis frecuencias (tres de ida y tres de vuelta), que sí se detenían, en cambio, en las de Padrón y Pontecesures. Catoira era escenario, eso sí, de una parada técnica, para que los convoyes pudiesen cruzarse, por no comercial. El otro punto no del todo bien planificado afectaba a unos horarios manifiestamente mejorables para el trabajo o el estudio.

La Voz de Galicia

Mar de Santiago presentará en Fitur su estrategia para este año.

Representantes de los concellos que integran Mar de Santiago en un acto en Fitur durante la edición del año pasado

El geodestino Mar de Santigao, del que forman parte los concellos de Valga, Vilanova, Catoira y Pontecesures, participará la propia semana en la feria turística Fitur, en Madrid. Para ello, preparan nuevas acciones turísticas y culturales para reforzar el posicionamiento de la marca nacional e internacionalmente.
 

En Fitur, Mar de Santiago presentará las líneas estratégicas con las que trabajará durante este año para continuar posicionando el Xeodestino Turístico. El acto de presentación tendrá lugar el viernes 20, en el stand de Galicia, y se centrará en promocionar los recursos culturales, históricos, paisajísticos y gastronómicos de los territorios que forman parte de la marca, siempre teniendo como eje principal la “Traslatio”, la ruta marítimo fluvial por la que se defiende que llegaron los restos del Apóstolo Santiago desde Jaffa, dando origen al hito Xacobeo y al fenómeno de las peregrinaciones. En representación del Concello de Valga estarán el alcalde, José María Bello Maneiro, y las concejalas Carmen Gómez y Malena Isorna.
 

Campaña provincial 

Desde Mar de Santiago explican que, desde su constitución, en 2021, consiguieron crear y consolidar un producto turístico sólido y diferenciado, ofreciendo a los peregrinos la posibilidad de continuar con la experiencia Xacobea navegando y viviendo la experiencia única de la Translatio.
 

Desde la puesta en marcha de este proyecto, se registraron 13.000 visitas y la marca se tiene presentado a más de 100 turoperadores. Además se crearon y promocionaron más de veinte paquetes turísticos. El trabajo realizado, explican desde Valga, cristalizó el año pasado con la puesta en marcha de la excursión Mar de Santiago, con salida todos los jueves del verano. De cara a la próxima campaña, ya se trabaja en nuevas acciones turísticas y culturales que se presentarán en Fitur. También la Diputación de Pontevedra tiene previsto presentar en la feria madrileña su campaña para este año. La artesanía será la protagonista del lanzamiento de esta acción promocional, con sapos artesanales o pendientes de las colareiras de O Grove entre los signos más característicos.

Diario de Arousa

Juan Manuel Vidal: “Mar de Santiago debe estar por encima de connotacións e liortas políticas”.

O alcalde de Pontecesures, Vidal Seage, fai balance deste proxecto.

A marca Mar de Santiago xurde en 2020 coa idea de dar valor á ruta da Traslatio, que conmemora a chegada a Galicia, por mar, do corpo do Apóstolo Santiago, conformándose como xeodestino os concellos de Pontecesures, Vilanova, Valga e Catoira. Tras dous anos de promoción turística, o alcalde de Pontecesures, Juan Manuel Vidal, fai balance do éxito do proxecto e os retos aos que se enfrenta no futuro, co obxectivo de unir a máis concellos á causa, máis alá de connotacións e liortas políticas.

Que elemento diferenciador presenta Mar de Santiago?
Cando nos sentamos por primera vez os catro concellos —Pontecesures, Valga, Catoira e Vilanova— tiñamos claro que existe un elemento diferenciador que lle transfire esa singularidade que non teñen o resto. A data de hoxe hai unha gran variedade de rutas no Camiño de Santiago e o que nos fai distintos é esa capacidad de obxectivar historicamente e documentalmente a Traslatio; é dicir, o feito de que o corpo do Apóstolo se teña trasladado dende Palestina a Iria Flavia, a través do río Ulla e do Mar de Arousa, é un elemento que historicamente se pode contrastar, xa que basta con comprobar o Códice Calixtino. Outras rutas teñen un compoñente mitolóxico que a veces non é facilmente contrastable.

Como balance do 2022, diría que foi o ano da consolidación?
Nestes proxectos de desenvolvemento turístico vense os froitos a medio prazo. Certo é que nestes últimos dous anos estamos funcionando con certa regularidade e foise consolidando xa a marca. En canto aos temas económicos e a repercusión turística é difícil de valorar, porque partes de datos tan heteroxéneos como o de visitantes ou o gasto medio, que a veces fai que non sexa facilmente obxetivable. Mais o que é un feito incontestable é a presenza en feiras de turismo e a chegada de máis de 3.000 turistas. Actualmente temos convenios coa asociación de teleoperadores de Galicia para poñer en todas as oficinas o noso produto. Neste sentido, unha vez que o itinerario ata Pontecesures xa está consolidado, estamos traballando para poñer en valor a ruta á inversa, onde a través dun autobús se fará unha parada en todos os concellos. Ademais, durante estes anos contrastamos que os teleoperadores demandan experiencias novas e Mar de Santiago está sendo un revulsivo.

Espérase que siga crecendo de cara a 2023?
Eu entendo que si. A situación ideal sería ter máis adeptos a nosa causa. Eu entendo que na Ría de Arousa e no río Ulla, en calquera das marxes, deberiamos estar en sintonía e creo que esta primeira pedra que puxemos estos concellos debe supoñer un revulsivo. Polo que lle auguro un bo futuro, en parte por ser un produto novedoso e unha ruta que tradicionalmente non se tiña feito dunha forma  profesional.
 

É un importante obxectivo aglutinar a máis municipios neste xeodestino?
Absolutamente, é o que deberiamos conseguir. A situación ideal sería conseguir unha especie de unidade territorial e funcional, a través dun xeodestino ou de calquera outra fórmula legalmente ben acaída, para traballar en sintonía todos, independentemente das connotacións políticas e da cor política do alcalde de turno. É un proxecto que, entendo, ten que estar por encima destas cuestións, polo que deberiamos de deixar de lado estas liortas, xa que é un proxecto apaixoante e que pode ter un efecto multiplicador e sinerxías a nivel económico.

A desestacionalización supoño que é un dos grandes retos, que liñas seguen neste aspecto?
Sin duda, nesta etapa onde hai menos horas de sol e as mareas son menos atractivas para as viaxes, hai que incidir tamén neste segundo compoñente, onde se visitan os concellos e as súas particularidades. Por outra parte, na contorna da comarca de Santiago entendo que hai un importante potencial en canto ao turismo de congresos e outro tipo de viaxes organizados para outros colectivos, que non teñen por que estar vencellados unicamente á tempada estival, onde Mar de Santiago ofrece contido e xornadas de lecer para os visitantes que complementa ás tradicionais, como as visitas a praia das Catedrais ou a Fisterra.

Co incio do ano a pesca da lamprea será un gran aliciente…
Por suposto, hai certas actividades que os concellos propoñemos que van en función da época do ano. Nas últimas etapas o peso do sector vitivinícola é moi importante, polo turismo de adegas e enolóxico. Na parte alta do río a pesca da lamprea, de xaneiro a maio, tamén supón un grande revulsivo, xa que é un referente a nivel gastronómico e permite aos visitantes coñecer estas artes de pesca in situ e degustar, se as condicións o permiten, a lamprea. Así, cada municipio ten as súas singularidades: Un inmenso crisol de catro concellos que fomos quen de poñen en común aquilo que nos unía para lanzar un proxecto do que estamos máis que satisfeitos.

Para rematar, supoño que a conclusión é traballar polo futuro deste proxecto dende a unidade…
Os que gobernamos temos que ser suficientemente hábiles para buscar elementos comúns para tratar de operar en sintonía. En turismo, ao igual que na maioría de ámbitos da vida, o total sempre vai a ser maior que a suma das partes e no caso de Mar de Santiago, a nivel individual sería absolutamente imposible de levar a cabo para cada un dos concellos. Pero os catro en sintonía, aínda coas dificultades propias de calquer proxecto desta envergadura, está dando resultados moi satisfactorios. Polo tanto, hai que animar neste contexto de economía europea a ser valentes para buscar nexos de unión e replicar esta patrón de éxito.

Diario de Arousa

O Salnés da luz verde al recurso judicial contra el geodestino Mar de Santiago.

El acuerdo se adoptó en el pleno de la mancomunidad, con la abstención de los representantes del PP y la ausencia de Vilanova

El pleno de la Mancomunidade do Salnés acordó recurrir ante el Tribunal Superior de Xustiza de Galicia el mapa de Xeodestinos turísticos de Galicia aprobado por el Consello de la Xunta. En O Salnés no están de acuerdo con la incorporación de Mar de Santiago a este club alegando que rompe en dos la comarca. Mar de Santiago está formado por los concellos de Vilanova, Valga, Catoira y Pontecesures, lo cual supone dejar aislada geográficamente a Vilagarcía respecto al resto de la comarca y, en consecuencia, del geodestino del mismo nombre: O Salnés.

El acuerdo de la mancomunidad se adoptó en la sesión del jueves con los votos a favor del PSOE, BNG, Somos e independientes y con la abstención de los representantes del PP. En la sesión no participó ningún miembro del gobierno de Vilanova (PP), que desde el principio del mandato se mantienen al margen de este órgano de decisión por decisión propia.

Gonzalo Durán se niega a formar parte de una entidad que está presidida por la socialista Marta Giráldez al considerar que su elección no fue justa. Como injusta cree también la reacción de la mancomunidad a la hora de oponerse a la creación del geodestino Mar de Santiago. El vilanovés acusa al PSOE de actuar por odio y envidia contra él mientras Marta Giráldez le reprocha que «xogue a dividir».

La Voz de Galicia

Dos burros escapan de una finca en Valga y acaban en Catoira.

Los servicios de Protección Civil de Valga y Catoira tuvieron ayer una jornada ajetreada por culpa de dos burros que se escaparon de una propiedad ubicada en la primera de ambas localidades y que acabaron en la segunda, en concreto en los montes de Dimo. Al cierre de esta edición, los animales, que se acomodaron en una zona de monte, aún no habían sido capturados.

La Voz de Galicia