Mar de Santiago avanza con forza: 4,3 millóns de euros en fondos FEDER impulsarán o seu desenvolvemento.

O xeodestino, conformado polos concellos de Vilanova de Arousa, Valga, Pontecesures e Catoira presentará o mes que vén en FITUR a súa nova oferta e imaxe turística

Estacion Marítima de Mar de Santiago.
Estacion Marítima de Mar de Santiago. 

A Asociación Mar de Santiagoten fixada a meta de converterse nun referente turístico en Galicia e para iso está a seguir unha folla de ruta pola que acaba de captar máis de 4,3 millóns de euros en fondos da senda financeira FEDER a Plans de Actuación Integrados dunha inversión total de case 7,3 millóns de euros que se suman aos 1,7 millóns de euros para a execución do Plan de Sustentabilidade Turística en Destino, PSTD, “Mar de Santiago: un percorrido marítimo-fluvial”, dentro do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, financiado pola Unión Europea e aos 170.000 euros do convenio correspondente a este 2025 coa Axencia Turismo de Galicia.

Sustentabilidade, mellora da eficiencia enerxética, posta en valor dos espazos naturais, industriais e culturais e creación de novas áreas de esparexemento e lecer conforman as principais liñas de acción. O xeodestino Mar de Santiago, integrado polos concellos de Vilanova de Arousa, Catoira, Valga e Pontecesures, está a acometer os proxectos do PSTD financiado pola Unión Europea – NextGenerationEU, que finalizarán como moi tarde a finais do vindeiro mes de maio e céntranse na súa contribución á transición verde e sostible, á mellora da eficiencia enerxética, á transición dixital e á competitividade.

O traballo de captación de investimentos públicos para o reposicionamento do destino inclúe todos os ámbitos, comezando por un redeseño da imaxe de marca que se moderniza e simplifica permitindo integrar a identidade dos catro concellos do territorio. Deste xeito, aparecen as ondas do mar que representan a Vilanova de Arousa; as Torres de Oeste, a Catoira; as fervenzas de Raxoi e Parafita en Valga; e a ponte romana de Pontecesures, en cor azul que homoxeneiza o azul marítimo e fluvial que delimita o territorio.

Nova imaxe de Mar de Santiago.
Nova imaxe de Mar de Santiago. 

A nova imaxe presentarase o vindeiro mes de xaneiro en FITUR, a maior feira de turismo do mundo que se celebra en Madrid, onde tamén se dará conta de todos os proxectos que se están a levar a cabo tanto a nivel supramunicipal como en cada un dos concellos aos que nas últimas semanas se sumaron 4,3 millóns de euros de fondos FEDER con destino á creación de sendeiros peonís e ciclables na contorna do Ulla, Laxes e Ponte Valga en Valga e Pedras Miúdas en Catoira, o módulo de balneario en Vilanova e a reforma da contorna do Monte Salgueiro en Pontecesures que, de forma conxunta, dotarán ao territorio de máis atractivos de cara aos visitantes e infraestruturas de calidade para a cidadanía.

Acondicionamento da lagoa de Porto Piñeiro

Valga está a traballar no proxecto de restauración ambiental da mina de arxila de Porto Piñeiro para o seu aproveitamento multidimensional. Esta iniciativa prevé a recuperación de zonas degradadas, a restauración de hábitats, a renaturalización e adecuación de sendas peonís e ciclables, así como a instalación de alumeado que permita a optimización da enerxía.

Na actualidade, estase a traballar arreo na construción dunha praia artificial, na rehabilitación e rexeneración dos noiros laterais e no acondicionamento dos terreos da zona norte da lagoa de Porto Piñeiro. Para isto, foi necesario o movemento de máis de 5.000 metros cúbicos de terra para a adaptación da futura infraestrutura. Ademais, no proxecto incluirase a mellora dos accesos, a instalación de sistemas de drenaxe e outros servizos e traballos de paisaxismo.

Miradoiro do Galiñeiro.
Miradoiro do Galiñeiro. 

De xeito paralelo a estes traballos financiados pola Unión Europea – NextGenerationEU, desenvolverase unha nova fase deste ambicioso proxecto coa construción dunha piscina e a restauración ambiental da zona norte de Porto Piñeiro con actuacións como a habilitación de sendas peonís e ciclistas que bordearán toda a lagoa.

Este ambicioso plan pretende poñer a Valga como exemplo da recuperación de antigos espazos industriais e a súa reconversión en áreas de esparexemento e lecer.

Complexo acuático en O Terrón

En Vilanova de Arousa estase a desenvolver a infraestrutura básica necesaria para a posta en marcha dun espazo dotacional con funcións deportivas, saudables e recreativas, que contará cunha clara vocación medioambiental, turística e social. A actuación inclúe a construción dunha piscina recreativa ao aire libre, xunto co equipamento técnico necesario para o seu funcionamento eficiente, minimizando o gasto de auga e enerxía, e a integración paisaxística da contorna inmediata con cargo aos fondos da Unión Europea – NextGenerationEU.

Ademais, séntanse as bases para a implementación do futuro Centro de Talasoterapia sostible, unha instalación singular e pioneira en Galicia que combinará o uso de auga de mar natural con tratamentos de saúde e benestar inspirados no medio mariño.

Posta en valor do manancial de augas termais de As Lombas

Catoira traballa na creación dun parque termal na contorna do campo de fútbol de As Lombas, toda vez que nesta zona se atopan augas mineromedicinais. Estase a habilitar un complexo termal dotado con dúas fontes, unha delas pediluvio, e trabállase no acondicionamento da zona coa plantación de diferentes especies vexetais e tamén árbores de sombra.

Este novo espazo, financiado cos fondos NextGenerationEU da Unión Europea, dotará Catoira dos beneficios das augas mineromedicinais e ocupará un espazo duns 500 metros cadrados, habilitados como zona ao aire libre de lecer e benestar.

O rexurdir da antiga fábrica de Cerámica Celta

Pontecesures, pola súa banda, leva a cabo a restauración dos terreos da antiga fábrica de Cerámica Celta. Trátase dunha antiga fábrica que supuxo un revulsivo para a economía e para a cultura no seu tempo e que se atopaba en estado de abandono.

Pontecesures.
Pontecesures. 

A importancia desta industria, fundada en 1926, radica na introdución que se fixo no seu día dunha novidosa e dificultosa técnica de vidrado que marcou un estilo propio á hora de realizar as súas pezas, que ademais contaron coa participación no seu deseño de grandes artistas plásticos galegos de comezos do século XX como Castelao, Asorey, Acuña, Bonome ou Maside, entre outros.

Ademais da recuperación e acondicionamento do espazo, que se sufraga cunha partida da Unión Europea – NextGenerationEU, estará dotado de paneis informativos a través dos que achegarse á historia desta antiga fábrica e contribuír á súa posta en valor.

Outros proxectos

Con cargo a esta partida de 1,7 millóns de euros de fondos NextGenerationEU da Unión Europea, os catro concellos, como asociación, están a desenvolver un Plan DTI destinado á dixitalización dos recursos turísticos do destino e á creación dunha nova experiencia turística Mar de Santiago – Ulla Navegable. Esta proposta pretende salientar a importancia que este curso fluvial ten na integración dun territorio que conta entre os seus principais atractivos co único Vía Crucis marítimo-fluvial do mundo.

Nova experiencia turística Mar de Santiago – Ulla Navegable.
Nova experiencia turística Mar de Santiago – Ulla Navegable. 

A importancia de Mar de Santiago como xeodestino de referencia tamén se ve reflectida nos diferentes convenios que se teñen asinado coa Axencia Turismo de Galicia. É o caso da execución da reforma integral do paseo peonil aos Muíños de Currás en Vilanova de Arousa, a reforma da plataforma peonil no paseo fluvial da zona das Torres de Oeste no concello de Catoira, a mellora do acceso á estatua da Bella Otero e instalación dun panel de benvida localizado no Museo da Historia de Valga, e a redacción dun proxecto de ordenación da fronte cara ao río Ulla en Pontecesures.

De xeito conxunto leváronse a cabo diversas accións para dar a coñecer o destino, como o patrocinio da Ruta Quetzal, que permitiu a 200 mozas e mozos procedentes de toda España descubrir o potencial turístico de Mar de Santiago. Tamén diversas accións en medios especializados, actualización da páxina web do destino e das redes sociais, así como merchandising e a presenza en feiras do sector, que permiten traballar a potenciación do destino en mercados emisores.

Faro de Vigo

Instalan un paso de cebra con semáforo en la N-550 frente a la Casa Consistorial de Valga.

Las obras de instalación por parte del Ministerio de Transportes y Movilidad Sostenible
Las obras de instalación por parte del Ministerio de Transportes y Movilidad.

Valga instalará un nuevo paso de peatones regulado por semáforo para mejorar la seguridad vial en la carretera N-550 a su paso por Pontevalga, en las inmediaciones de la Casa do Concello.

Desde hace unos días se están ejecutando las obras de instalación por parte del Ministerio de Transportes y Movilidad Sostenible, tras las reiteradas solicitudes del gobierno local en los últimos años. El semáforo, que regulará el cruce de los peatones de una a otra margen de la carretera nacional, ya está colocado justo frente a la Casa Consistorial y dispone de luminarias que mejorarán la visibilidad del paso de peatones.

Una vez se completen las obras, se pondrá en servicio el semáforo, que funcionará de manera independiente al existente en la intersección que conecta la N-550 con la carretera provincial Baño-Martores.

Satisfacción del alcalde

El alcalde, José María Bello Maneiro, muestra su satisfacción por esta mejora, que “era urxentísima xa que a diario son moitas as persoas que acoden a realizar trámites ao Concello e cruzan sen ningunha seguridade, xa que teñen que aparcar na outra marxe da N-550”. 

Diario de Arousa

Realizan obras de mejora de la climatización en el viejo matadero de Pontecesures.

Visita de Agustín Reguera, delegado territorial da Xunta, y la alcaldesa Maite Tocino al antiguo edificio do matadoiro

Visita de Agustín Reguera, delegado territorial da Xunta, y la alcaldesa Maite Tocino al antiguo edificio do matadoiro.

Contó con una inversión autonómica de 63.000 euros.

El delegado territorial da Xunta en Pontevedra, Agustín Reguera, y la alcaldesa de Pontecesures, Maite Tocino (BNG), visitaron este miércoles las obras de mejora de eficiencia energética que se han realizado en el edificio del antiguo matadero municipal. Para abordar estos trabajos, el Concello cesureño contó con una ayuda de la Xunta valorada en 63.000 euros, «o que supón o 80% do investimento total, que permitiu realizar varias actuacións clave». La renovación de las luminarias, la mejora de la climatización y ventilación del edificio mediante la instalación de radiadores de baja temperatura y caños de cobre. «Desta forma, satisfanse as necesidades térmicas do espazo, mantendo unha boa calidade do aire», explica la Xunta.

El delegado territorial aprovechó la visita par recordar la importancia de que las Administraciones colaboren a fin de «conseguir uns edificios máis eficientes que nos permitan construír unha Galicia máis sostible e que ademais faciliten o aforro nos gastos correntes municipais».

La Voz de Galicia

«Antes había lampreas no Ulla como formigas»

O padronés Manuel Vidal estivo uns 60 anos traballando dúas pesqueiras de Herbón

Manuel Vidal Lago, veciño de 94 anos de Vista Alegre, na parroquia de Iria-Flavia, en Padrón, é historia viva da ancestral pesca da lamprea no río Ulla ao seu paso por este municipio, nunhas construcións de pedra chamadas pesqueiras que se remontan á época romana e que, polo menos dende 1900, a súa titularidade estivo en mans da familia deste home natural de Herbón.

Manuel Vidal volveu o xoves ás pesqueiras de lamprea das Vellas, situadas debaixo do convento franciscano, para facer a fotografía. El é, ademais, testemuño da época de bonanza da pesca deste peixe tan particular, actividade á que se incorporou ao falecer seu pai en 1948. Dende ese ano, non faltou nunca ata que deixou de ir no 2010, con 79 anos. «Perdín a conta do tempo que fun», di Manuel quen lembra que, «se o río levaba auga e había unha revoltura, había lampreas como as formigas».

Naqueles tempos había moitas capturas, pero tamén furtivos «a montóns», lembra o veciño, que engade que «daquela tamén había moita necesidade e moitos que ían a collelas lampreas eran para comer». Había xornadas de tantas capturas que, nalgunha ocasión, incluso tiveron que levar o chimpín para traelas no remolque, tal e como lembra Olga Vidal, filla de Manuel.

«Antes éramos escravos do río; agora non se pasa o mesmo traballo que antes para pescala; teño botado moitas noites sen durmir por atender as pesqueiras xa que, no medio da noite, había que darlle unha limpeza», rememora o veciño, que traballou boa parte da súa vida na empresa Picusa.

Durante moitos anos coincidiron no río catro pescadores: Juan Lago Suárez, Manuel Vidal Lago, Manuel López Lago e Antonio Rivera Lago. Estes primos descenden do avó que, arredor de 1900, regresou de Cuba con algo de diñeiro e adquiriu a titularidade de dúas das pesqueiras do Ulla ao seu paso por Herbón, As Vellas e Areas. Non obstante, a pesca tradicional remóntase a moito máis atrás no tempo e, segundo ten contado este pescador, existe un título de propiedade do século IX.

Sobre a actual situación que atravesa a pesca de esta especie, cunha caída acentuada das capturas, Manuel Vidal cre que «a lamprea ten que vivir, o que pasa é que non se coida o río como se coidaba antes nin se pasa o mesmo traballo para collela». Se non a hai «será porque xa non cría debido as augas infectadas do que vai para ao río, como deterxentes», opina este pescador, a quen os actuais lampreeiros teñen como un «Deus».

Curiosamente, despois de sesenta anos indo ao río a pescar lamprea, Vidal asegura que «non son moi partidario de comela; gústame pescala e preparala, pero para min é un peixe como outro calquera». Por falta de relevo, a familia de Manuel tivo que vender a súa parte nas pesqueiras, que adquiriu un veciño de Herbón que continúa coa práctica artesanal de pescar lamprea, algo que vai a menos. Xa o viña advertindo o propio Vidal nos últimos anos nos que estivo activo, cando xa comezou o descenso de capturas. El deixou a actividade con pena, pero asegura que «todo ten un principio e un fin. Tiña aquela costume de ir e como non o vas botar de menos?», sinala. Volver ás pesqueiras foi algo que lle emocionou porque foron moitos anos indo e moitas vivencias, que quedan na súa memoria.

O certo é que a pesca tradicional da lamprea nas pesqueiras é un espectáculo digno de contemplar e máis aínda cando os pescadores usaban unha pesada barca de madeira para moverse polo río, como foi o caso de Manuel Vidal. Agora, para poñer en valor as pesqueiras, o Concello de Padrón acaba de sinalizar un ruta pola beira do río Ulla ao seu paso por Herbón e Carcacía.

La Voz de Galicia