Bernabé Portas, natural de Pontecesures y vecino de Extramundi: «Ter un burro e traballar con el está en perigo de extinción».

Este padronés es dueño de uno de los escasos ejemplares que hay en la comarca y el único que lo usa para labores del campo.

Para quienes residen o pasan por Extramundi, en Padrón, no es extraño ver a un vecino acompañado de un burro a la cuerda y el animal a menudo tirando de un carro para labores de carga propias del campo, ya sea hierba, leña o estiércol. Ese vecino es Bernabé Portas, de 61 años, y el animal es Moro, un burro extremeño al que su dueño le tiene especial cariño por su buen carácter y por su ayuda en las tareas del campo que aún realiza.

La relación de Bernabé Portas con los burros se remonta a hace veinte años pero, desde niño, le gustan los caballos. Tanto que recuerda que, con 12 años, faltó a la escuela para ir a verlos a la feria de la Ascensión. El vicio, como él lo llama, por los caballos se lo metió un vecino de su casa natal, la de Bernabé en San Xulián de Pontecesures, pero con 20 años comenzó a hacer su propia vivienda en Extramundi en una finca de su madre, donde reside.

Cambió los caballos por los burros para, explica, «non ser eu un burro e andar cargado como andaba, primeiro cunha carreta e un collarín ao pescozo e despois cun remolque e un can diante tirando». Cuando tuvo oportunidad de comprar un burro, «non o pensei»: adquirió el animal, el carro y el arreo en Dodro. No es casualidad que lo comprara allí porque, según recuerda, antiguamente «case cada casa de Dodro tiña un burro para ir ás Brañas a buscar herba pero, faltaron os vellos, iso acabouse e as brañas abandonáronse», relata.

Ese primer carro adquirido en Dodro ya le rompió y ahora trabaja con el segundo, tirado por Moro, el animal que él tiene desde hace unos cuatro años pero cuya edad es de 12. «É un burro estremeño, xa castrado, que non sabía nada de tirar do carro pero en tres ou catro días xa o aprendeu todo e estou moi contento con el. Ten a cabeza moi ben amoblada e é o máis educado de todos os que tiven. É mellor que un coche e, cando o cargas, non se move do sitio», relata con orgullo el vecino de Extramundi.

Está seguro de que él es el único en la comarca y, quizás, más allá en mantener este sistema de trabajo, lo que achaca a varias razones. La primera, «a xente xa non traballa as leiras e, se o fai, usa un tractor ou un chimpín, pero non un burro con carro, como fago eu», cuenta. Y la, segunda, que «cada vez hai menos burros». Quizás por ello a los vecinos les gusta verlo pasar con el animal y a los turistas más. «A xente de fóra non está afeita a ver algo así porque isto está en perigo de extinción», asegura. «Eu, mentres poida, vou seguir traballando así, coa axuda do burro», añade Bernabé Portas.

Cuenta que, en su vida, tuvo diez ejemplares distintos, siete machos y tres hembras y siempre participó en el derbi asnal de Padrón, pero en su caso con el animal a la cuerda. La primera burra que tuvo era de raza autóctona y la usaba en el primer carro, que era más pequeño, pero el vecino reconoce que quiere un animal más grande, que «teña forza para traballar». Esa fuerza se la da, explica, una buena alimentación a base de pasto, maíz y cebada. «Só con herba, o animal non está coidado nin ten forza», señala. También explica la técnica para cargar el carro, de modo que el peso vaya nivelado y el burro haga el menor esfuerzo posible.

La Voz de Galicia

La lluvia restó afluencia al Santiaguiño do Monte de Padrón.

El mal tiempo estropeó por completo la romería del Santiaguiño do Monte de Padrón. Aún así, pese a la lluvia caída por la mañana, hubo quien subió al monte, paraguas en mano, para, por ejemplo, escuchar una misa y probar las sardinas que repartió el Concello de forma gratuita. El mal tiempo obligó a muchos a cambiar sus planes, incluidos aquellos que tenían previsto comer en el monte. De este modo, hubo numerosas mesas vacías, aunque otros improvisaron toldos para guarecerse de la lluvia y poder comer en el monte.

La lluvia provocó, además, que se cancelara la subida a pie de la imagen del Santiago Apóstolo, más conocido como O Parrandeiro, que fue llevado al monte en una furgoneta, para evitar que la figura se pudiese mojar.

Por la mañana tampoco subieron al monte todos los grupos de gaiteiros, para evitar que se mojasen sus instrumentos. La lluvia obligó, además, a cancelar dos actuaciones en directo del festival Open Air Santiaguiño do Monte que, a la una de la tarde, era donde más ambiente había, eso sí, con jóvenes empapados.

Desde el Concello, el edil de Festexos Ángel Rodríguez aseguró que fue una «gran pena» que el mal tiempo restase ambiente en la romería. Y más después de unas vísperas en las que la villa se abarrotó de público con la celebración de un derbi asnal totalmente respetuoso con los animales, aunque más aburrido, y el festival Asnot, que se consolida y ya es de lo mejor que se hace en Padrón.

La Voz de Galicia

El Concello padronés no premiará la velocidad en el derbi asnal del día 24.

Los premios irán para el jinete mejor caracterizado, para el que dé el mejor espectáculo del desfile y para la mejor morfología asnal.

El Concello de Padrón aprobó nuevas bases para participar en el derbi asnal del 24 de julio. De este modo, ya no primará la velocidad de los animales sino que los premios, de 70 euros cada uno, irán para el jinete mejor caracterizado, para el que dé el mejor espectáculo del desfile y para la mejor morfología asnal. Este último lo decidirá el personal veterinario evaluando las mejores condiciones del animal.

El Concello decidió realizar estos cambios con el fin de recuperar el carácter festivo y de espectáculo del derbi, más allá del competitivo que en los últimos años estaba derivando en piques entre los participantes. Así, con las nuevas normas, habrá un máximo de burros (15) y el derbi durará, como tope, veinte minutos, tiempo durante el cual todos deberán dar como mínimo una vuelta al circuito establecido.

Al acabar habrá una yincana en la Rúa Real en la que dos burros deberán caminar y los jinetes portarán un cubo con agua. El que llegue a la meta con más agua ganará.

La Voz de Galicia

O grupo Milladoiro actuará nas festas do Santiaguiño do Monte de Padrón.

O Concello de Padrón deu a coñecer hoxe o programa das festas do Santiaguiño do Monte, que inclúe unha vintena de actividades. Entre elas, distintas actuacións de estilos musicais (pop, rock, folk, jazz e música electrónica) e espectáculos de maxia e teatro infantil para un público máis familiar. No apartado institucional, o Concello distinguirá o día 24 á directora da Axencia Turismo de Galicia, Nava Castro, como terceira Peregrina de Honra e recibirá o agasallo «Padrón, Berce do Xacobeo«.

As actividades previstas arrancarán este venres ás oito e media da tarde coa actuación de Perfect Strangers (versións pop rock) na rúa Longa e continuarán ás 22.00 horas na Praza de Macías co espectáculo de teatro musical Carapuchiña vermella, a cargo de Educateatro Producións. Tamén dentro do ciclo «Música a pé de rúa», o rap de Proyecto Khimera pechará a programación do venres cunha actuación na rúa Longa desde ás 23.30 ata a 1.30 horas. As actuacións continuarán a fin de semana e o luns. 

Xa o día 24, víspera da romería do Santiaguiño do Monte, celebrarase a tradicional Misa do Peregrino ás 13.00 horas na igrexa parroquial de Padrón e, ao remate, a directora da Axencia Turismo de Galicia recibirá o galardón Padrón, Berce do Xacobeo como terceira Peregrina de Honra.

Pola tarde, o día 24, será o tradicional derbi asnal, que comezará ás oito e media e, durante todo o día, haberá actividades vinculadas ao evento Asnot, que gaña protagonismo cada ano que pasa. Os promotores deste festival programaron para o mércores 24 oito actividades que comezarán ás dez da mañá coa apertura dunha casa de apostas no hipódromo, o cambio de moedas cuin, que os asistentes poderán cambiar nos puntos de troco e usar durante todo o día nas zonas Asnot. A partir das once da mañá haberá o paseo con burros A paso lento, polas rúas do casco vello e ás doce terá lugar o Bricasnot, un certame de saltos de burros con pau.

A música no Asnot chegará ás 13,30 horas na sesión vermú a cargo de Dixie Jazz Band, que repetirá actuación ás 19,30 horas no hipódromo habilitado. Antes, sobre as sete da tarde, a raíña da Casa Real dará unha volta polas rúas e, pola noite, ás 22 horas Momo ofrecerá «o mellor tributo a Queen de Europa». Ás doce da noite o grupo Broken Peach pechará coa súa música rock e soul o Asnot 2019. Nesta edición do evento, o Concello incrementa a súa colaboración coa organización, tanto no ámbito da loxística como economicamente. 

Pola súa banda, ás dez e media da noite do día 24, a praza de Fondo de Vila acollerá o concerto de Milladoiro, que presenta o seu disco Atlántico e ás 24.00 horas, o de Mitic.

A animación continuará de madrugada co festival de música electrónica Open Air Santiaguiño do Monte, que incluirá a partir das 4.00 horas da madrugada unha sesión do Dj Darkrow e doutros Dj´s que continuarán ata a sesión vermú, actuando ás 13.00 horas os grupos La pistola del manco e Pablo Balseiro.

O día 25 a animación está no monte coa romería popular e os grupos de gaitas. Para as 11.00 horas está prevista a subida en procesión da imaxe do Parrandeiro ata o monte. Ese día haberá servizo de transporte adaptado para persoas con mobilidade reducida. Ás 12.00 e as 13.00 horas haberá oficios relixiosos. 

A partir das 13.30 horas comezará o reparto gratuito de sardiñas e pan de millo, por xentileza do Concello, e tralo xantar, ás 16.00 horas, darán comezo diferentes actividades familiares, cunha zona de xogos, coa festa da escuma, etc. A baixada en procesión desde o Santiaguiño do Monte está programada para as 20.00 horas.

O día 25, ás 9.45 horas, tamén sairá a travesía de paddle surf desde a desembocadura do río Sar ata o Espolón, baixo a organización do Club Marea Surf School

O concelleiro de Festexos, Ángel Rodríguez Conde, agradeceu hoxe a colaboración do fotógrafo padronés Paco Costa pola cesión da fotografía que ilustra o cartel destas festas e, en relación coas actividades programadas, manifestou que «pretenden agradar a tódolos públicos e por iso non só se tocan múltiples estilos nas actuacións musicais, senón que tamén se ofrecen espectáculos para os nenos e a familia en xeral».

Ao mesmo tempo, resaltou que as actividades estarán repartidas en diferentes zonas do casco histórico, como Fondo de Vila, rúa Longa, rúa Herreros, Praza de Rodríguez Cobián, Praza de Macías e o Paseo do Espolón, para «favorecer a dinamización de toda a vila».

La Voz de Galicia

La trifulca que casi empaña el derbi asnal de Padrón.

Aunque muchos no se enteraron, la carrera estuvo empañada por el incidente entre el dueño de unos burros que se metía en medio de la carrera y un jinete.

El Concello de Padrón tomará todas las medidas que estén «ao noso alcance» para que no vuelvan a suceder incidentes como el ocurrido en el derbi asnal de las fiestas del Santiaguiño do Monte. Entre ellas, podría no dejar participar el próximo año en la carrera al dueño de los burros y al jinete que protagonizaron una trifulca en la calle Rosalía de Castro, después de que el primero se dedicara a meterse en medio de la carrera, obligando a un animal a frenar. El jinete que lo montaba se bajó y se encaró con él, llegando incluso a querer pegarle, ante la mirada atónita del público. Un policía local, el concejal de Festexos y un miembro del jurado mediaron en la trifulca.

Varias personas denunciaron, además, que el dueño de los burros le pegó a uno de ellos cuando los descargó junto al campo de fútbol, de modo que le recriminaron su actitud.

En este derbi asnal más de uno destacó que dejó de ser una carrera para la diversión para convertirse en una competición muy reñida que, como quedó visto, casi acaba mal.

La Voz de Galicia

Padrón estrea Día do Peregrino.

Pepe Domingo Castaño comprométese a promocionar o Camiño Portugués tras recibir o Berce do Xacobeo.

O Concello de Padrón estreou onte o seu Día do Peregrino, un evento organizado pola concellería de Turismo no marco da celebración das Festas do Santiaguiño do Monte, que viven hoxe o seu día grande coa romaría e o ascenso ao monte. No día de onte, o Concello entregou o primeiro galardón Padrón. Berce do Xacobeo ao xornalista Pepe Domingo Castaño e veciños e visitantes desfrutaron pola tardiña do tradicional derbi asnal polas rúas da vila e dos concertos musicais.
O galardón Padrón. Berce do Xacobeo que distingue a Pepe Domingo Castaño como I Peregrino de Honra, foi entregado polo alcalde de Padrón, Antonio Fernández Angueira, nun emotivo acto celebrado na igrexa parroquial ao remate da misa do peregrino.
O rexedor explicou que este recoñecemento de nova creación pretende ??homenaxear á figura universal do peregrino, neste caso representado na figura de Pepe Domingo Castaño?, no contexto dunha vila como Padrón, tan vinculada historicamente ao nacemento do fenómeno xacobeo.

El Correo Gallego