Mercedes Peón y Cristina Pato estará en las fiestas del 25 de julio de Padrón.

Con un presupuesto de 39.000 euros, el programa del Santiaguiño supone una vuelta a las raíces folclóricas

El Concello de Padrón hizo ayer una invitación abierta a todo el mundo para que participe en las próximas fiestas del Santiaguiño do Monte que, según explicó ayer el teniente de alcalde Eloy Rodríguez Carbia, suponen «unha volta as raíces máis acrecentada aínda que o ano pasado». De hecho, la «recuperación» de la tradición folklórica está detrás de un programa que el edil calificó de «moi completo e bonito» y que se prolonga a lo largo de una semana: del 20 al 26 de julio.
Por segundo año, el Concello confió a Montse Rivera, componente del grupo de pandereteiras Leilía, la organización de la parte más folklórica de las fiestas, en este caso la noche folk del sábado 25 de julio cuando, por la noche, actuarán en Padrón la agrupación local A’Arreixeira, seguida de Mercedes Peón y, para acabar, Quempallou. Montse Rivera aseguró ayer en el acto de presentación del programa festivo que cuando «un Concello apoia e aposta polo folclore e a tradición do noso país é un garante de que temos futuro por diante».
Junto con la actuación de Mercedes Peón, hay otra destacada en Padrón, concretamente el domingo 26 de julio, en este caso financiada por el Xacobeo a través del programa Vai de Camiño que traerá a la capital del Sar a Cristina Pato y al grupo Mutenrohi. Ayer, el teniente de alcalde tuvo palabras de agradecimiento para los nuevos responsables del Xacobeo por la «deferencia que tiveron con Padrón».
Por lo demás, el programa del Santiaguiño do Monte arranca con una nueva edición de Arte-Mostra que, del 19 al 26 de julio, expondrá entre 400 y 500 obras de 70 participantes en un total de 188 escaparates de comercios y otros espacios de Padrón. Asimismo, estará precedido de la celebración de la quinta feria medieval de Padrón, este año adelantada al fin de semana del 10, 11 y 12 de julio, para no coincidir con otras.
En cuanto a los costes, las fiestas del Satiaguiño tienen un presupuesto de 39.000 euros, lo que supone 14.000 euros más que el año pasado algo que, según Eloy Rodríguez, «vale a pena en beneficio da romería e da proxección das festas do vran de cara ao exterior». Además, ese incremento fue posible, según añadió el teniente de alcalde, gracias a que, por primera vez, la celebración de la Pascua registró un superávit para el Concello, que recaudó en total 188.594.96 euros y, de ellos, gastó solo 141.860,08 euros, de modo que la diferencia sirve para «fomentar o Santiaguiño». Con ello se demuestra, además, que «imos por bo camiño, cunha boa xestión por parte do goberno padronés», en palabras de Eloy Rodríguez.
En cuanto a la quinta edición de la feria medieval, que se consolida en Padrón, hay un recorte del gasto de modo que su presupuesto es de 28.000 euros, 2.000 menos que el año pasado. Como novedad de esta actividad, el sábado 11 de julio habrá, a partir de las ocho de la tarde en el Paseo del Espolón, un gran torneo medieval en el que participarán dobladores de cine.

LA VOZ DE GALICIA, 04/07/09

El festival de muiñeira de O Pedrón, un escaparate para las canteras.

El paseo de O Espolón de Padrón fue el escenario escogido el pasado sábado, día 27 por la agrupación folclórica O Pedrón de Padrón para celebrar el tercer festival de muiñeira.

La agrupación, que cumple este año su mayoría de edad, ha querido rendir un homenaje a todas las directivas anteriores «que han hecho posible que hoy sigamos aquí».

Además, el festival, que fue todo un éxito, pretendía ser un espacio donde los más pequeños del grupo pudiesen lucirse, junto a conjuntos como Ailola (Lalín), la Banda de Gaitas A Estivada de Calo (Teo) o las Pandereteiras Val da Maía (Bertamiráns-Ames).

TIERRAS DE SANTIAGO, 01/07/09

Premio para as promesas da literatura.

Unhas das premiadas reciben un diploma de mans do alcalde, José María Bello Maneiro.

As APAs dos colexios Xesús Ferro Couselo e de Baño, do concello de Valga, Infesta, de Pontecesures, e Progreso, de Catoira, celebraron a tradicional entrega de premios do concurso literario organizado conxuntamete polas tres asociacións.
A xornada de celebración comezou coa inauguración da exposición de pintura coas obras que fixeron os cativos dos dous centros valgueses, e que se poderá visitar no Auditorio durante uns días.

A continuación, e logo de ver como as cativas do Ferro Couselo, o centro organizador desta edición, se movían ao son de batuka, todos os asistentes tiveron a ocasión de gozar cun dos contacontos máis afamados de toda Galicia: Cándido Pazó, moi coñecido polas súas aparicións televisivas en diferentes producións audiovisuais.

Entrega de premios > Logo dunha hora de risas a esgalla, chegou o momento de coñecer aos gañadores do XII Premio Literario Interescolar, que organizan conxuntamente as ANPAs de Infesta (Pontecesures), Progreso (Catoira) e as valguesas de Baño e Xesús Ferro Couselo.

Os galardoados recibiron os agasallos de man dos alcaldes e concelleiros dos tres municipios, así como dos mestres e directivos dos catro centros escolares. De terceiro foron premiados Jacobo Dopazo, Rubén Villanustre, Andrea Novo e Manuel Serramito; en cuarto, Antía Figueira, Antía Sobrino, Samuel García e Iván Sanmiguel; en quinto curso, Julia Ribeiro, Julia Viqueira, Sabela López, Roi Pereira; e en sexto, Iria Esperón, Sergio Martínez e Laura Sanjurjo, que foron os protagonistas dunha xornada que rematou coa actuación das xóvenes pandereteiras, que asisten á actividade que organiza a ANPA de Cordeiro.
LOGO DA ENTREGA de obsequios e do broche final a cargo das cantareiras, alumnado, profesorado, proxenitores e autoridades gozaron dun ágape que serviu sobre todo para felicitar aos gañadores e intercambiar experiencias.

DIARIO DE AROUSA, 17/05/09

Relación de premiados no concurso «Letras Galegas 2009» das ANPAS de comarca.

O acto celebrouse no Auditorio de Ferreirós, correspondéndolle á ANPA do CEIP Ferro Couselo de Cordeiro organización do evento.
Logo da actuación do contacontos Cándido Pazó, entregáronse os premios aos nenos dos colexios participantes (CEIP de Baño-Valga e Ferro Couselo de Cordeiro, e CPI Progreso de Catoira e Pontecesures).

TERCEIRO DE PRIMARIA
1º Jacobo Dopazo Ferreiro (CPI Pontecesures)
2º Rubén Villanustre Loureiro (CPI Catoira)
3º Andrea Novo Agrafojo (CEIP Baño) e Manuel Serramito Gómez (CEIP Ferro Couselo)

CUARTO DE PRIMARIA
1º Antía Figueira Gómez (CEIP Ferro Couselo)
2º Antía Sobrino Romero (CPI Catoira)
3º Samuel García Castro (CPI Pontecesures) e Iván Sanmiguel Lorenzo (CEIP Baño)

QUINTO DE PRIMARIA
1º Julia Ribeiro Castiñeiras (CPI Catoira)
2º Julia Viqueira Valero (CEIP Baño)
3º Sabela López Caldelas (CPI Pontecesures) e Roi Pereira Angueira (CEIP Ferro Couselo)

SEXTO DE PRIMARIA
1º Iria Esperón Abril (CEIP Baño)
2º Sergio Martínez Gómez (CPI Pontecesures)
3º Laura Sanjurjo Susavila (CEIP Ferro Couselo)

Ademáis o 6º curso do CEIP Ferro Couselo gañou o I Premio de Investigación Escolar cunha recompilación etnográfica de Manuel de Gens.

Para rematar o acto interpretáronse unhas pezas por un grupo de pandereteiras de Cordeiro.

O trigo e o millo xa medran no Pradiño.

A sementeira tivo lugar durante a mañá nunha parcela do lugar de Loncras, en Ferreirós.

Como xa vén sendo habitual nos últimos anos, a finca O Pradiño, de Loncras, reuniu onte a ducias de nenos e maiores de Valga para participar na sementeira, coa que se da inicio ao III Festival Interxeracional. Con esta iniciativa o Concello pretende pór en valor o seu patrimonio inmaterial e, ao mesmo tempo, recuperar algunhas das tradicións agrarias da localidade. Integrantes da asociación de maiores Axentiva, a de discapacitados Asmivalu, usuarios do Centro de Día e uns setenta nenos dos colexios de Baño e Cordeiro participaron na actividade, que contou coa animación das pandereteiras de Moldes. A recompensa tralo traballo foi unha opípara merenda a base de produtos da terra.

As vacas Gallarda e Roxa foron as máis madrugadoras e ás sete da mañá xa estaban na finca O Pradiño, de Loncras (Ferreirós) para comezar a tirar do arado de pao e gradar o terreo. As dúas rubias galegas atenderon as ordes do seu amo, ??o ferreiro de Senín?, e abriron os regos na terra e xa tiñan case todo preparado cando chegaron, arredor das once da mañá, integrantes da asociación de maiores, usuarios do Centro de Día e uns setenta escolares dos colexios de Baño e Cordeiro dispostos a sementar, pero seguindo as vellas tradicións agrícolas de Valga e sen botar man de maquinaria en ningún momento.
Os maiores levaron a iniciativa e botáronse á leira con enerxía para ensinar aos máis mozos como se plantaban antano estes cereais. Os nenos pronto se animaron e puxeron o seu grao de area na actividade. Nesta terceira edición do Festival Interxeracional a principal novidade foi a introducción dun novo cereal: o millo. Nas dúas ocasións anteriores unicamente sementaran trigo, pero este ano os organizadores apostaron por ampliar a oferta de actividades e introducir un novo cultivo. O obxectivo é tamén recuperar parte da cultura asociada, como cantigas sobre o millo e outras composicións tradicionais.

A algúns veciños parece que lles gustou a idea de diversificar: ??a ver se despois fan algunha empanada de millo, que che me gusta bastante máis que a de trigo?, comentaba unha muller. Porque o Festival Interxeracional non rematou coa sementeira, senón que nos vindeiros meses celebraranse a recolleita, a malla e a moenda dos cereais, para concluír cun serán no que se degustarán produtos ­pan, empanadas, doces…­ feitos co trigo e o millo colleitados.

O proceso explícao unha das participantes, Albina Rodríguez, que recorda á perfección como se traballaba a terra antano: despois de estender esterco para abonar o terreo, labrábase a leira para, a continuación, ??gradar? a parcela. ??As vacas facían o rego e a xente tapaba a semente e aló polos meses de agosto ou setembro recollíase o trigo e atábase en monllos para estendelo ao sol e deixalo secar ata a malla?, lembra Albina.

A xornada de onte estivo animada pola música e as cancións das pandereteiras de Moldes: Maruja, Olga, Nela e Esther, ás que acompañaron varias nenas do colexio Ferro Couselo. E para rematar, nada mellor que unha recompensa polo traballo ben feito en forma de merenda. Nenos e maiores ??puxéronse as botas? a base de chourizos, pan de millo, bolas de pan de trigo, sardiñas e queixo da terra, todo regado por viño do país.

E así, coa barriga chea, marcharon todos do Pradiño, a onde voltarán cara finais do verán para comprobar se o trigo e o millo medraron e proceder á súa recolección. Mentras, non queda máis que agardar que a climatoloxía sexa favorable e non chova en exceso nos vindeiros meses, e tamén que os paxaros sexan respectousos coa colleita xa que, polo momento, espantallo non hai.

DIARIO DE AROUSA, 08/05/09

Marcelino Rivera, tesoureiro do Pedrón: «Os nosos nenos son a semente do noso país»

«Toda a xente da comarca do Sar ten algún familiar que durante estes dezaoito anos estivo vinculado á asociación O Pedrón» ·· «Hai que educar os máis pequenos en valores de compañeirismo e de disciplina»

?? A asociación folclórica e cultural O Pedrón cumpre este ano a súa maioría de idade. O pasado sábado celebrástedes este aniversario…

?? Si, acabamos de celebrar estes dazaoito anos, que parecen poucos, pero que é toda unha vida na pasou pola agrupación un montón de xente… Este sábado foi a reunión de membros, profesores, alumnos… xente que estivo dalgunha maneira vinculada á asociación. Pola tarde, reunímonos no casino de Padrón, onde temos a nosa sede. Pero o acto central será durante o festival de muiñeiras, que se celebrará no mes de xuño e onde invitamos a unha serie de agrupacións de Muxía, de Mazaricos, da Estrada…

?? ¿Considera que a asociación é un referente para o resto de organizacións da comarca de Santiago?

?? Si, está claro que é un referente moi importante. Dentro da comarca de Santiago e dentro da cultura galega en si mesma, sobre todo no que é a comarca do Sar, ou sexa, Padrón, Rois, Dodro, Pontecesures… toda a xente destas zonas ten algún familiar que dalgunha maneira estivo vinculada a asociación cultural O Pedrón, porque 18 anos parece pouco tempo, pero son moitos anos e pasan moitas cousas.

?? ¿Cal é o obxectivo co que nace a asociación O Pedrón hai case dúas décadas?

?? A asociación naceu no seu día co obxectivo de estudar, recoller a cultura que había na zona, aquelas cantigas, regueifas, danzas, vestiario… recoller todo iso, recompilalo. Temos unha boa biblioteca de documentación sobre os diferentes grupos da zona, para despois divulgalo entre os nosos asociados. Todos os anos trátamos de incluír unha ou dúas cantigas ou danzas, para despois incluír nos grupos.

?? Falas de recuperar parte da cultura galega, ¿percibíase hai dúas décadas que se estaba a perder co tempo?

?? Si, a cultura oral e tradicional é a que máis funciona en Galicia, a transmisión entre pais e fillos, entre avós e netos. Cas cantigas tradicionais da zona da comarca do Sar pasaba o mesmo. ? por iso que un conxunto de persoas trataron de recompilar este tipo de información para deixalo plasmado sobre papel para que non se perdese co paso dos anos.

?? ¿Pódese dicir que despois de dazaoito anos se cumpriron os obxectivos iniciais?

?? No seu momento recompilouse moitísimo material e moitísima documentación. Trátase dunha fase en continuo desenvolvemento, uns veñen, outros marchan… e O Pedrón trata de reunir todo o que se fixo. Se se cumpriu o obxectivo principal que foi o de recompilar, recoller e difundir a cultura galega, pero a difusión segue sendo, temos pequenos e hai que formalos nesa cultura que temos, ou sexa, que é unha fase de continua evolución.

?? ¿Que actividades culturais e folclóricas rodean a asociación?

?? A agrupación cultural conta con diferentes escolas, temos de pandereteiras, de baile ??que se divide en pequenos, en medianos e maiores??, temos unha banda de gaitas,unha banda de tambores e unha banda de bombos. Tratamos, sobre todo ao principio, cando se introducen os pequenos, de empezar sempre polo baile, despois o tambor para que collan o sentido do ritmo, e despois a introducilos no resto das escolas a medida que van evolucionado para formalos para gaiteiros e bailaríns. As escolas naceron o mesmo ano que a asociación, porque unha cousa levaba á outra, ou sexa, se se tocaba unha peza tiña que ir acompañada por unha gaita, por unha pandeireta, un tambor… e dalgunha maneira haberá que danzala… e é por iso que naceu todo á vez. Está claro que canto máis loce a agrupación é cando actúan todas as escolas xuntas; aínda que a banda de gaitas é a que máis saídas ten por tal e como está a cultura hoxe en día do folclore, cando máis loce a asociación O Pedrón é, sen dúbida, cando están todas as escolas xuntas e conseguimos que dancen todos os grupos de maneira conxunta.

?? En canto aos mestres destas escolas, ¿hai algún referente para a comarca?

?? Durante moitos ano estivo con nós Manolo Miramontes e Montse Liñares, seu pai Bartolo, xa era tamén un referente na zona e vinculado ao mundo da gaita e do baile tradicional galego. Hai dous anos fichamos a Luis San Marco que xa é da nova xeración de gaiteiros que estivo no conservatorio de gaitas de Lalín. Agora nos estamos adaptando aos novos tempos: vimos de ter ao gaiteiro que se formou poder de ir as romerías, a poder de estar tocando, e despois está a parte máis técnica.

?? ¿Cantas persoas forman a asociación?

?? Agora mesmo a asociación ten sobre 95 socios; sempre estivo variando arredor dos cen, o que tratamos sobre todo é de implicar os máis pequenos .

?? ¿Haberá moita xente que acuda ás escolas dos arredores da comarca?

?? Temos xente de Rois, de Dodro, de Valga, de Pontecesures, de Santiago… incluso xente que forma parte do grupo que está en Madrid, e que pertencen ao centro galego de Madrid, pero cando veñen á zona de Padrón seguen formando parte da asociación cultural.

?? Falaba da importancia de inculcarlle valores aos máis novos, ¿cal é o papel que xogan os pequenos á hora de conseguir o obxectivo?

?? Os pequenos son a semente do noso país, da nosa terra, hai que darlles unha serie de valores de aprender a vivir organizadamente, con compañeirismo, de ter disciplina á hora de actuar, perder o medo de estar ante o público… é curioso, pero nos dezaoito anos que levamos de vida, ningún dos pequenos que estivo con nós e seguen formando parte dunha maneira ou doutra, ningún caeu nas tentacións das drogas… apártache un pouco de todo o iso… o ambiente que se vive é un ambiente moi san, de xente moi sa e queiras que non o ir formado con estes valores de educación, de cultura, de saber estar… lévate a pasar doutros temas que está na sociedade, e que poderías ter a tendencia a caer neles.

?? ¿Como se presenta este ano o calendario de actuacións?

?? Este ano xa tivemos varias actuacións. Unha das máis salientables foi a da festa do cocido de Lalín. En xuño está previsto facer o III Festival de Muiñeiras, tamén formamos parte da organización do Santiaguiño do Monte e estamos intentando pechar unha viaxe coas casas de Arxentina e de Venezuela para levar unha serie de instrumentos, ademais de darnos a coñecer na outra Galicia, a que está noutro lado do Atlántico.

O PERFILNaceu o 24 de febreiro de 1972, en Herbón, no municipio de Padrón.

? licenciado en Ciencias Económicas e Empresariais, pola Universidade de Santiago de Compostela

Dende hai tres anos é o tesoureiro da asociación padronesa ??O Pedrón??, traballo que compaxina co de técnico de xestión económica do concello de Padrón

? un amante da lectura e do deporte, en especial do mundo do motociclismo. Dende pequeno é pementeiro, oficio ao que se dedica toda a súa familia.

TIERRAS DE SANTIAGO, 10/03/09