Javier Sánchez-Agustino: ??Queremos impulsar un vía crucis dende terra?.

??Facemos tamén un labor de unir forzas entre os 22 concellos integrantes da nosa Fundación para obter proxectos que de xeito individual non serían posibles? ? ??Esta Ruta é a primeira dos camiños xacobeos?

– Acaban de publicar unha guía da Ruta do Mar de Arousa e Ulla. ¿Canto tempo foi de traballo?
– O fotógrafo foi Adolfo Enríquez, e a empresa que fixo un pouco a guía foi Versal Comunicación. Sempre a Fundación se implica bastante nos proxectos. Neste caso, eu mesmo acompañei ao fotógrafo con outros membros da Fundación e da empresa de comunicación para facer foto a foto, o mellor dos encadres, de cada un dos cruceiros do río Ulla e da ría de Arousa.
– Imos facer un repaso pola historia deste vía crucis, que é o único marítimo no mundo…
– Que nós saibamos, é o único. O vía crucis marítimo-fluvial da Ruta Xacobea do Mar de Arousa e Ulla, que é un dos Camiños de Santiago segundo o estableceu a Lei do ano 1996 da Xunta, tiña que ter unha recollida nun formato tanto impreso como dixital. Foi un proxecto bastante desexado por nós; un proxecto, creo que ambicioso, pero necesario porque era unha forma de dar un atractivo máis a unha ruta de peregrinación pero tamén histórica, que para nós se sitúa como primeiro dos Camiños de Santiago.
– O vía crucis ten tamén ese valor sentimental porque foi un empeño de seu pai…
– Efectivamente. Ten unha fórmula moi singular e moi orixinal de sinalizar por medio de cruceiros no río Ulla e na ría de Arousa o que era esta senda de traslación. Permanecen imperecedoiros dende 1965. No ano 2004, mercede á donación Arousa Norte, tamén en colaboración coa nosa entidade, instaláronse catro cruceiros máis nas cidades de Ribeira, A Pobra do Caramiñal, Rianxo e Boiro. E isto completou na marxe dereita da provincia da Coruña o que era este vía crucis fluvial. Agora xa estamos en conversas coa Mancomunidade do Salnés e mesmo coa Deputación de Pontevedra para que o taller de pedra da Deputación poida instalar novos cruceiros dende O Grove para poder completar definitivamente o vía crucis fluvial. Por iso dicimos que, probablemente, esta guía turística terá unha segunda parte.
– ¿E para chegar a eses cruceiros como hai que facer?
– Pois, moi fácil. Calzarse uns bos zapatos de sendeirista e ter á disposición esta guía, que está á dispoñible en cada uno dos concellos que forma parte do Padroado, e pronto xa estará na nosa páxina. Polo tanto, con esta guía poder facer un percorrido pola vertente da provincia da Coruña para contemplar aqueles cruceiros que están nese lugar, ou ben pola ribeira da provincia de Pontevedra para contemplar os outros cruceiros, ou ben, o mesmo día facer todo. A verdade é que hai dous sinais que diferencian estes cruceiros de calquera outro que hai parecidos por Galicia. Unha delas, o seu emprazamento. Buscáronse lugares excepcionais, moi singulares, que puideran ser divisados tanto dende terra como dende mar. Outro sinal diferenciador é que todos teñen unha simboloxía fundamentalmente xacobea. Son iconos facilmente identificables e esta guía axuda a que ninguén se perda e poida visitalos.
– ¿Cantos cruceiros son?
– Dezasete, nestes momentos. Agardamos que haxa aproximadamente entre 4 e 6 máis, que se instalarán nas ribeiras da ría de Arousa e do río Ulla, entre esta anualidade ou a próxima.
– ¿Que outras cousas ten en mente a Fundación?
– Agora estamos a preparar os sendeiros da Traslación de xeito que a Ruta se poida contemplar dende terra. Estamos facendo xa a búsqueda daqueles sendeiros tradicionais para unir aquelas localidades do Grove pasando por todos os concellos formantes da Fundación desa parte da provincia de Pontevedra até Padrón e, tamén dende Ribeira até a vila de Padrón tamén para que aqueles que queiran ou non dispoñan de embarcación poidan facer esta ruta por terra e visitar todos os concellos da Fundación. Penso que isto vai reverter moi positivamente, dende o punto de vista turístico, nos concellos da Fundación. Eses sendeiros da Traslación irán acompañados da correspondente guía para que se poidan identificar cales son os sendeiros e para que a xente poida facer a pé o percorrido.
– ¿Como de avanzados están estes sendeiros?
– O outro día xa mantivemos as primeiras conversas cos técnicos da Sociedade Anónima de Xestión do Xacobeo, que volve estar detrás desta iniciativa e que se implica moito neste tipo de publicacións de guías, que penso que son enormemente interesantes.
– ¿Os concellos tamén están interesados nestes proxectos?
– Si, porque lles interesa moito a promoción do turismo, que é o principal motor industrial deste país, especialmente na ría de Arousa. No caso particular da guía dos sendeiros da Traslación temos que dicir que é importantísima a colaboración dos concellos, porque son eles os que nos poden identificar aqueles camiños máis interesantes que poden incorporarse e vaia ser o sendeiro oficializado. Non queremos trazar novos sendeiros, senón trazar aqueles que xa son históricos e que veñen sendo utilizados pola veciñanza da zona.
– ¿Tamén nos pode axudar isto a coñecer eses concellos dende outro punto de vista?
– Si. Ese outro dos obxectivos da Fundación. Somos conscientes de que ao lado de concellos cun potencial turístico enorme, hai outros menos coñecidos. A propósito de que alguén coñece o concello de Santiago ou o de Sanxenxo, de repente sexa coñecedor dalgunha cuestión de interese patrimonial, histórico, monumental, noutros concellos máis pequenos, pero non menos importantes. Nós, o que facemos é un labor de unir forzas, solidariamente, e mancomunar esforzos para obter aqueles proxectos que de xeito individual non era tan doado alcanzalos pero que de forma conxunta resulta moito máis doado.
– ¿Que outras iniciativas teñen en marcha?
– Aínda que a crise tamén fixo que moitos dos proxectos que tiñamos en mente se quedaran aparcados ou retrasados, estamos traballando na posta en marcha da nova Guía literaria da Ruta Xacobea. Tamén é un proxecto que nós herdamos. O fundador deuse de conta de que arredor de todos estos concellos había unha liña argumentaria común. O feito de que moitos autores insignes galegos naceron, viviron e participaron da ría de Arousa e do río Ulla. Este o caso de Rosalía de Castro, Dieste, Ramón Cabanillas, Castelao, Valle-Inclán, Camilo José Cela, Julio Camba… Estamos a falar de moitos literatos galegos, que é outro reclamo para aqueles que non están tan interesados no turismo do mar, poidan coñecer as vilas natais destes autores e, ao mesmo tempo, coñecer a Ruta da Traslación, e todo o que rodea aos 22 concellos integrantes da Fundación. E se poden coñecer a súa gastronomía, moito mellor.

O PERFIL

? Naceu o 21 de setembro de 1968 en Vilagarcía de Arousa.
? ? licenciado en Dereito pola Universidade de Santiago de Compostela. Na actualidade exerce de avogado, e tamén é profesor colaborador da
Escola de Práctica Xurídica, pola que está diplomado.
? Amante do deporte, o seu tempo de lecer dedícao a practicar ciclismo de montaña, montañismo e vela, ademais de a viaxar.

TIERRAS DE SANTIAGO, 01/05/12

Memoria viva de las ferias del automóvil en Pontecesures.

Manuel Enrique Llerena

Lo de celebrar las ferias de coches le viene a Pontecesures de antiguo. Fueron pioneros por estas latitudes y en 1925 ya hacían historia en este terreno. Hubo otra feria al año siguiente, otras en 1950 y 1954 y tras un prolongado parón, la tadición se retomó hace seis años de la mano de la asociación Mirándolle os Dentes. Ayer abrió sus puertas una nueva edición de la feria del automóvil (Fegaclasic) y en ella se incluye una exjposición que permite acercarse a través de fotos y recortes de prensa, a las primeras ediciones. Pero en Pontecesures también hay quien puede dar testimonio directo de todas ellas.
La edición de 1925.
Manuel Enrique Llerena recuerda perfectamente la feria del 25. Tenía siete años y acudió acompañado de un cura que había en su casa. De aquella visita le quedaron grabadas dos imágenes. La de un buque de l Armada inglesa que atracó en Pontecesures tras cubrir el trayecto río arriba, y una exposición de serpientes llegadas de la India. «Acórdome como se fora agora mesmo», relata Manuel. Y es que en aquellas ferias había mucho más que vehículos de ocasión. A Pontecesures acudían empresas y particulares para mostrar sus productos aprovechando la concentración de gente que se producía. «Tamén recordo moito aos de Osborne que acudiron con coñac de tres cepas».
Homenaje.
Enrique (que es apellido de origen borbónico, según explica Manuel) acudiría después como adulto, a las otras ferias del automóvil que se celebraron en su pueblo y por esta trayectoria, desde Fegaclasic le rendirán un homenaje en los actos institucionales previstos para hoy. Será a la una de la tarde, en la ofrenda floral en el monumento al Coche de Pedra. Manuel Enrique tenía ayer desde su casa palabras de agradecimiento y apeló a que la feria del automóvil continúe en 2013, para cumplir así el siglo de vida. «Eu xa non estarei» (tiene 94 años) pero cree que es una efmérides para celebrar.
Mucho más que coches.
Entre tanto la Fegaclasic 2012 afronta hoy su segunda y última jornada con múltiples actividades. A las ya mencionadas se suma una exposición de carteles de la Dirección General de Tráfico, otra de fotos antiguas de Pontecesures;K una muestra de motores Seat 127, Seat 850 y un Ajuria de 1926; conferencias sobre seguridad vial, un mercado de recambios y piezas de coleccionista; un espacio didáctico que recrea un taller mecánico y, por supuesto, la sección de exposición y venta donde se puede ver un amplio abanico de vehículos de varias épocas: motocicletas, bicicletas, vehículos industriales, agrícolas, etc…Ayer ya había mucho movimiento por el recinto, instalado frente al río cerca de la Nestlé, y hoy se espera más.

LA VOZ DE GALICIA, 06/04/12

Un músico de Valga tocará el clarinete cunha prestixiosa orquestra sueca.

O veciño de Valga, Roberto Sánchez Barreiro vén de ser seleccionado para formar parte da prestixiosa Swedish National Orchestra Academy de Gotemburgo, na que se forman os futuros músicos da célebre Orquestra Nacional Sueca. Roberto Sánchez foi escollido despois de competir cos mellores clarinetistas chegados de todo o mundo.
Sánchez formouse inicialmente na Escola de Música de Valga e foi integrante da Banda Municipal.
O Concello de Valga expresoulle ao músico os seus parabéns e deséxalle os maiores éxitos nesta importante etapa da sua vida que agora inicia.

DIARIO DE PONTEVEDRA, 05/05/12

El padre Isorna recibirá el Premio Periodístico Diego Bernal en una edición especial.

Religioso franciscano que está a punto de cumplir los 91 años de edad y que durante cerca de 30 años ejerció como enlace entre el Arzobispado compostelano y los medios de comunicación

La Asociación de Periodistas de Galicia (APG) ha decidido otorgar el Premio Periodístico Diego Bernal, en una edición especial, al padre Isorna, religioso franciscano que está a punto de cumplir los 91 años de edad y que durante cerca de 30 años ejerció como enlace entre el Arzobispado compostelano y los medios de comunicación.

El viernes día 11 de mayo, a las 14.30 horas, un grupo de periodistas compostelanos rendirá un homenaje al padre Isorna, en reconocimiento a la vinculación periodística que ha mantenido con los medios este religioso en su condición de articulista y colaborador, además de haber sido delegado diocesano de medios de comunicación.

Por su parte, la Junta Directiva de la APG acordó en su última reunión otorgar al padre Isorna el Premio Diego Bernal, dada la amistad que siempre mantuvo con el fallecido periodista, lo que asegura que le hace «especial merecedor de esta edición particular» del galardón que lleva su nombre.

EL CORREO GALLEGO, 05/05/12

Pionero del aluminio y vocación emprendedora.

Andrés Quintá

SUPERACI?N Y VOCACI?N. Son dos palabras que definen al empresario padronés Andrés Quintá, uno de los pioneros del aluminio en Galicia que forjó su imperio a base de trabajo, tesón y esfuerzo. Comenzó desde la base, en un pequeño taller de hierro y forja. Hoy tiene uno de los grupos empresariales más fuertes del sector, con presencia en 25 países. Su afán de trabajar por y para Galicia le otorgaron la Medalla Castelao. Ayer, el conselleiro de Industria, Javier Guerra, elogiaba su trayectoria y ponía a una de las firmas del grupo, Extrugasa como ejemplo de compromiso con la innovación y la proyección internacional y como un espejo donde deben mirarse los emprendedores gallegos.

Columna «Cuadro de honor»
EL CORREO GALLEGO, 03/05/12

Superior do Convento San Francisco de Herbón: ??O noso segredo é a participación social?.

Roberto Freire.

?? Din de vostede que é o responsable do renacer do convento de Herbón. ¿? certo?
?? Responsable… case que o dubido, son un dos que empurra para o renacer desta casa franciscana que comezou en Herbón en 1396. Falamos xa de moitos anos de presenza franciscana.
?? Leva catro anos en Herbón, e parece que chegou con ganas de revolucionar o convento…
?? A verdade é que cheguei un pouco distraído… Procedía dunha cidade universitaria coma Salamanca e atopeime cos meus compañeiros de comunidade na situación de buscar un pouco de vida para unha casa que, ademais, requiría atención. Na mesa había unha proposta para crear un centro hostaleiro de luxo. Rexeitámolo porque non podía ser nin formaba parte da idiosincrasia que sempre tivo o convento de Herbón, de estar preto da maioría da xente, dos seus propios veciños. Este tipo de proxectos só darían cobertura a un determinado tipo de poderes adquisitivos ou a xente rica. Unha vez salvadas as decisións respecto disto, comezou o corazón deste renacer, Sementar.
?? Agora que xa pasaron catro anos, ¿cal é o balance deste proxecto?
?? O balance é moi positivo para a nosa forma de ver. Iso non quere dicir que non haxa dificultades ou obstáculos. ? positivo porque establecimos os principios e fundamentos dun proxecto que o que pretende, dende o principio, é favorecer aos nosos veciños. Inicialmente, aportando o pemento, a pataca, que hoxe son base da economía local. Despois, aportando a cultura e compartindo espazos de ocio, porque unha casa pechada non serve para nada. Unha casa aberta permite que todos poidan participar en igualdade de condicións e sen diferenzas de ningún tipo; dunhas posibilidades que a día de hoxe, cremos en Sementar, están plenamente abertas e cheas de sentido.
?? ¿Cantos socios ten agora Sementar?
?? En Sementar estamos arredor de 25 socios, pero da man de Sementar viñeron outros proxectos rapidamente. Entre eles, viñeron diálogos coa Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, nun traballo de acollida de peregrinos do Camiño Portugués en réxime de hospitalidade tradicional que este ano abriremos o día 1 de xuño por cuarta vez. Viñeron as negociacións con Viravolta Sociedade Cooperativa Galega, que é un grupo de xóvenes emprendedores sobre todo da área de Educación e da Psicoloxía para establecer un centro de menores en risco de exclusión social. Viñeron tamén os diálogos co Seminario Galego de Educación para a Paz, para establecer alí a súa sede e a sede da cátedra Unesco en Galicia, que está concedida a eles. Veu tamén o traballo de cada día, que seguramente é unha das nosas satisfaccións máis grandes e o que fai que o balance sexa totalmente positivo, tanto dende o punto de vista do franciscanismo como dos obxectivos da nosa asociación, que é compartir o traballo da agricultura ecolóxica con discapacitados psíquicos adultos da nosa comarca que están asociados baixo as siglas de Amipa.
?? Falaba vostede antes da pataca, do pemento… ¿Como vai este ano a colleita con toda esta seca?
?? Vai un pouco retrasada… Sementar quixo facer cultivo ecolóxico do pemento de Herbón, que é unha demanda que está medrando a nivel europeo en todo tipo de agricultura; e sobre todo, achegar aos nosos veciños posibilidades de ensaio, de algo que inicialmente non poida alterar a súa economía, pero que a poida mellorar de cara ao futuro. A campaña vai un pouco retrasada pola escaseza de auga, pero confiamos en que as chuvias destes días nos regalen forza para os nosos pementos.
?? Citaba o traballo que se fai cos discapacitados na horta, ¿cal é a resposta deles?
?? Os discapacitados intelectuais de Amipa fan que o traballo que facemos con eles tres veces por semana, dentro do Consello Regulador de Agricultura Ecolóxica de Galicia, sexa unha grandísima satisfacción. Primeiro, porque nós o que temos que facer con eles é aprender. Todos os que participan nas quendas da horta coñecen máis da horta ca nós. Hai unha parte de traballo con eles que require máis supervisión, máis disciplina, no que poden ser habilidades, máis ben psicomotrices, que nos permite aprender e experimentar a solidariedade. Eles son discapacitados intelectuais, pero eu podo dicir que son discapacitado no cultivo e na agricultura porque nunca me adiquei a isto.
?? Esta actividade ten un valor solidario, pero tamén outras, coma a de acollida ao pelegríns…
?? Esta iniciativa foi unha gratísima sorpresa para nós. Unha vez que iniciamos as conversas coa Asociación, apareceu unha documentación do 1700 dun diario dun carmelita peregrino italiano que parou alí, que o acolleron alí e que describe unha situación moi semellante á que se vive hoxe, tanto na comunidade coma no espazo. Dicía que os frades que alí vivían cultivaban un viño acedo, coma o de hoxe, e uns laranxeiros, uns doces e outros amargos… E di no seu diario ??dos que me deron a probar dos segundos?. Foi unha ledicia e un símbolo que nos levou a poñer no selo do albergue un laranxeiro coma insignia do noso hospital de peregrinos San Antonio. Chámaselle así porque nos queremos referir
xustamente á hospitalidade tradicional e a aportar no Camiño un espazo de espiritualidade coa xente que colabora na asociación e que fai a acollida directa dos peregrinos. Non hai ningunha pretensión de belixerar con ninguén, senón de sumar.
?? Precisamente hai que sumar esforzos, sobre todo na Ruta Xacobea, que, por certo, non queda xusto ao pé do convento…
?? Non. ? unha alternativa que establece a división en San Xulián, en Pontecesures, nun punto en que se pode seguir directamente a Padrón ou ir por Herbón; sinalado con cores diferentes as frechas do Camiño e apuntando cales son as condicións de acollida do noso convento, que é un hospital de pelegríns, e a distancia que hai dende ese punto ao albergue de Padrón e dende ese punto ao noso albergue, que é exactamente o mesmo. O único inconvinte é que ao día seguinte teñen que desandar parte do Camiño para chegar ao cruce que os leva por detrás de Iria Flavia.
?? Así as cousas, ¿vostede que expectativas ten de cara ao futuro para o convento?
?? As miñas expectativas sempre son positivas. Non digo que non haxa obstáculos que salvar, pero dende o momento en que nós tomamos a opción de poder ofrecer unha alternativa coma esta na que estamos embarcados, onde o segredo é a participación social e un liderazgo distribuído entre todos os participantes, as expectativas son positivas. Porén, o momento no que vivimos ralentizará un pouquiño o levar adiante e de forma efectiva todos os proxectos.

O PERFIL

? Naceu o 29 de xaneiro de 1968 en Noia.
? A súa vocación relixiosa foi moi temperá e finalmente ordenouse sacerdote.
? Realizou os seus estudos entre Santiago de Compostela, onde cursou Teoloxía, e Salamanca, onde se titulou en Psicoloxía.
? Confésase amante do deporte, co sendeirismo como unha das súas prácticas preferidas. Como bo camiñante, confesa que percorreu a Ruta Xacobea en varias ocasións, salientando que a natureza forma parte da súa vida, e se declara amante dos animais. A lectura tamén é outra das súas grandes paixóns.

TIERRAS DE SANTIAGO, 24/04/12