Bendaña, o ‘fogar’ da obra de Maside.

A mostra sobre o seu legado no pazo compostelán, no que o artista soñou con poder expoñer o seu traballo, podería ser o xerme dun Museo da Vangarda Histórica.

Moi preto do que foi o seu estudo durante a maior parte da súa vida, na compostelá rúa do Vilar; asentado na praza do Toural pola que tantas veces camiñou, o pazo de Bendaña acolle durante todo este ano a exposición Carlos Maside. Patrimonio de Galicia, na que se poden ver as obras do legado do artista adquiridas polo Consorcio de Santiago e a Deputación Provincial da Coruña.

Unha mostra que resulta moi especial, xa que el sempre imaxinou que a súa obra puidera permanecer na capital galega e ser exposta ao público no pazo de Bendaña, nun lugar tan familiar e admirado polo artista, e parte integrante dunha Compostela que el definía como «unha cuestión de espazo», e da que pintou rúas e prazas en non poucas ocasións.

Por tanto, desta forma e grazas á iniciativa da Fundación Eugenio Granell, faise así realidade, case 62 anos despois do seu falecemento, un desexo expresado en numerosas ocasións ao seu sobriño Julio Maside, co que paseaba cada día polo entorno da cidade.

Aberta ata o 31 de decembro na primeira sala do museo, a Philip West, pódese percorrer de martes a venres, en horario de mañá e de tarde, e todos os sábados pola mañá, ata o próximo 31 de decembro, agás os festivos.

Nela, os visitantes terán ocasión de observar obras de referencia da súa traxectoria artística como os óleos Mercado (1950), Paisaxe de Compostela (1931), Tenda (1933), Cacharreira (1942) ou Lavandeiras (1953).

Xunto a eles, o seu autorretrato de 1937, un pastel sobre papel, e gouaches como Dúas paisaxes e Xardas, así como lapis e pasteis da primeira metade dos anos corenta como A nena do libro, Dúas nenas, Nena coa man no peito ou Arrolando a moneca.

Un conxunto de pezas enmarcadas no período que vai desde o cadro de 1930 Muller sentada -aínda que este por agora está exposto temporalmente en Vigo e se espera incorporar máis tarde á mostra compostelá- ata o do ano 1953 Lavandeiras.

Completan a exposición na Granell diversa documentación e libros da biblioteca da entidade museística relacionados con Carlos Maside. Un artista ao que Eugenio Granell refírese no seu libro Memorias de Compostela. Visión orlada por estrellas, islas, árboles y antorchas, no que conta como o seu irmá Mario foi animado por Maside, «o pintor máis colorista na súa arte entre os que había en Santiago», a realizar una exposición na rúa do Vilar en 1928.

De feito, a mostra sobre o legado do de Pontecesures enmárcase nas actividades que a fundación leva anos realizando, como maratóns de lectura sobre escritores dos inicios do século XX e a época da República, aos que Granell coñecía e admiraba, entre os que tamén estaban Antón Avilés de Taramancos, Manuel Lugrís, Valle-Inclán, Manuel Antonio, Antonio Fraguas e Carballo Calero.

Unha mostra que, tendo en conta que amosa o legado adquirido pola Deputación da Coruña, podería servir para impulsar a creación dun Museo da Vangarda Histórica que incluíra obras dos seus compañeiros Arturo Souto e Manuel Colmeiro.

Ademais dun gran reclamo turístico, suporía poñer a pintura galega contemporánea ao nivel que lle corresponde, partindo do traballo do impulsor da chamada Arte Nova, o novo realismo que Maside promove desde Galicia.

Gran referente da arte renovadora durante a primeira metade do s. XX

Gran referente da arte renovadora, Carlos Maside foi debuxante de viñetas en diferentes xornais e ilustrador de libros.

Becado pola Deputación de Pontevedra, viaxa a Madrid e París, onde entra en contacto coas vangardas históricas.

Evoluciona desde unha obra delicada hacia perfís duros e angulosos, apartándose da influencia de Castelao, o seu mestre e mentor, para aproximarse aos grabados xilográficos dos expresionistas alemáns.

O carácter ornamental da estampa xaponesa inflúe na súa creatividade, ao igual que a estética do modernismo, e o cromatismo protagoniza a súa obra.

Vai imprimindo unha profunda volumetría, nun argumento novedoso para a época, amosando unha concepción pictórica que se rebela contra o academicismo.

A súa obra empeza xa a ser considerada polos especialistas pedra angular da xeneración dos pintores renovadores galegos.

A Guerra Civil e a ditadura levan a moitos dos seus compañeiros ao exilio, aínda que con algúns deles manterá unha estreita relación epistolar, como é o caso de con Luís Seoane.

Será esta unha época moi dura para Maside, ao que lle quitan a cátedra como profesor e lle impiden expoñer a súa obra, pero o artista decide permanecer en Galicia, alegando que prefire morrer na súa terra, admirando a súa paisaxe e preto da súa nai, antes que ter que vivir no estranxeiro, aínda que fora moito mellor do que o estaba a facer.

Unha terra desde a que proclama o novo realismo, plasmando imaxes que «unidas unhas con outras compoñen o gran mural da vida moderna, da historia presente; imaxes que compoñen a súa utopía de Galicia», en palabras da súa biógrafa María Esther Rodríguez Losada.

El Correo Gallego

Ángeles Garrido, Ana María González y el fallecido Pepe Potel exponen sus obras en el Auditorio de Cordeiro.

El Auditorio Municipal de Valga, en Cordeiro, acoge hasta el día 31 la exposición de pintura, escultura y cerámica titulada «A tres mans pola vida», en la que se incluyen obras de Ana María González, Ángeles Garrido y el fallecido Pepe Potel. Las obras pictóricas de los dos últimos guardan relación con el empoderamiento femenino, la violencia de género y la belleza del pueblo valgués, mientras que las de Ana María González dan cuenta de su trabajo como restauradora de bienes culturales, mostrando una maqueta con el aspecto que debió presentar el yacimiento del Monte do Castro (Ribadumia) durante la Edad de Hierro. Se acompaña de varias ilustraciones sobre cómo era la vida en este asentamiento y la reconstrucción de una cabaña. También pueden verse réplicas a pequeña escala de otros bienes patrimoniales de la comarca, como las Torres de Oeste.

Faro de Vigo

III CONCURSO DE DECORACIÓN NAVIDEÑA “NADAL EN PONTECESURES” 2019.

Como nas edicións anteriores establecense 2 concursos:

1.- Para establecementos comerciais: Prazo de inscrición ata o 5 de decembro. Exposición do 8 decembro de 2019 ata o 8 de xaneiro de 2020.

2,.- Para asociacións, colectivos e veciños en xeral:  Prazo de inscrición ata o 13 de decembro. Exposición do 16 de decembro de 2019 ata o 8 de xaneiro de 2020.

 BASES III CONCURSO «NADAL EN PONTECESURES» Establecementos comerciais.
 BASES III CONCURSO «NADAL EN PONTECESURES» Asociacións, colectivos e veciños.
 Formulario de inscrición III CONCURSO «NADAL EN PONTECESURES» Establecementos comerciais.
 Formulario de inscrición III CONCURSO «NADAL EN PONTECESURES» Asociacións, colectivos e veciños.

Maside, do debuxo á viñeta.

A Fundación Laxeiro expón o traballo do artista como caricaturista satírico na prensa.

A esquerda. o debuxo preparatorio da viñeta rematada.

Carlos Maside (Pontecesures, 1897-Santiago, 1958) é un dos artistas galegos máis recoñecidos da primeira metade do século pasado, cunha traxectoria na que conviviron as vangardas, a renovación do realismo e o popular máis alá do folclorismo. Pero, como ocorre cos creadores singulares, Maside cultivou diversas facetas, como, no seu caso, as colaboracións en prensa, que se constitúen en eidos de interese propio. Ocorre así coas corenta pezas que forman a mostra Carlos Maside e o debuxo satírico, que manterá aberta a Fundación Laxeiro na súa sede viguesa entre este venres e o 19 de xaneiro.

A proposta baséase na escolma de corenta bosquexos e debuxos preparatorios das viñetas que Maside publicou entre os anos 1927 e 1936 no xornal vigués El Pueblo Gallego, procedentes dos fondos do museo que leva o seu nome en Sada. A formulación da mostra ofrece un dobre interese: dunha banda, o espectador pode pescudar no proceso creativo de Maside, do debuxo á viñeta rematada; doutra, o contexto social e político no que se insire o traballo do artista, xa que a exposición reproduce as páxinas nas que se publicaron as achegas gráficas de Maside.

Ademais, a montaxe documenta a versatilidade do artista dentro das limitacións de espazo e os condicionantes impostos polos formatos xornalísticos. Así, Maside desenvolvíase tanto na viñeta, na que facía crítica política e social, como na caricatura -políticos ou personalidades culturais que estaban de actualidade- e na estampa popular, case sempre centrada en mulleres e oficios.

Outra evolución que permite seguir a mostra é a das influencias patentes na viñeta xornalística no primeiro terzo do século XX, onde eran notables as pegadas de Castelao e Bagaría. Maside vaise desprendendo do modernismo dominante nos inicios, achegándose máis á sinxeleza e precisión que xa formaban parte do seu repertorio como artista. Da súa estadía como bolseiro en París, entre 1926 e 1927, trae novas técnicas, aprendidas dos vangardistas, como o raiado para acentuar volumes ou o contraste lumínico, así como outras que incorpora do gravado.

A mostra compleméntase cun vídeo realizado pola comisaria, Rosalía Pazo Maside, cunha escolma doutras viñetas, tamén de prensa, pero distintas ás que forman a exposición. Maside tamén colaborou con El Sol, Libertad ou Galicia, entre outros.

Cúmprese o desexo de Maside e o seu legado exhíbese en Santiago

Máis de sesenta anos despois cumpriuse o desexo de Carlos Maside de que a súa obra ficase en Compostela. A emoción encheu por momentos o Comedor do pazo de Fonseca na inauguración da exposición coas vinte e unha obras que forman o legado Maside, que foi adquirido o pasado ano polo Consorcio da Cidade de Santiago e que agora se exhibe ao público.

As palabras de agradecemento a todos aqueles que fixeron posible o cumprimento do desexo do artista foron constantes nas intervencións, destacando que non fora tarefa doada culminar o proceso para que trece óleos sobre lenzo, tres gouache e catro debuxos a lapis que Maside pintou entre os anos 30 e 50, se convertesen en patrimonio da cidade compostelá. «É un día dunha gran satisfacción. Por unha parte, porque Maside forma parte do patrimonio cultural de todos os galegos, e, por outra, porque é a culminación dun proceso que comezou no ano 1958 con Antonio Baltar ao fronte como testamenteiro de Maside para que a súa obra ficara en Santiago», asegurou Asunción Leiceaga, en representación da Plataforma Maside, que foi unha das entidades que estivo traballando para o cumprimento deste desexo. Nese sentido, agradeceu á familia do artista «polo criterio que seguiron da venta do legado, que foi primar a vontade do pintor de permanecer en Compostela». 

Xulio Maside Rodríguez, que falou en nome da familia do artista, incidiu en que «foron moitas as portas que houbo que abrir para que a vontade de Carlos se materializase». Ademais, lembrou que o artista era un galeguista e «o que se ve na súa obra é Galicia. Quixo elevar á máxima expresión o que consideraba fermoso do seu país».

O legado Maside, que durante os últimos anos estivo depositado na Fundación Granell despois de que a familia o sacase de Vigo no 2014, foi adquirido polo Consorcio de Santiago -integrado polo Goberno Central, A Xunta e o Concello- por algo máis de 430.000 euros, cunha achega da Deputación da Coruña por importe do 50 %. Precisamente, esta colaboración entre diferentes administracións e entidades foi un dos feitos nos que fixo fincapé o alcalde, Martiño Noriega, ademais de engadir que «damos por ben investido todo o esforzos». Pola súa parte, a vicepresidenta da Deputación, Goretti Sanmartín, afirmou que «non se podía permitir que estes 21 cadros acabaran repartidos por diferentes puntos». O reitor da USC, Antonio López, asegurou que a Universidade síntese «honrada de colaborar neste proxecto de país».

Nas vinte e unha obras do legado hai algunhas moi destacadas, como a das Tendeiras ou a da Costureira. Poderán verse de martes a sábado de 10.00 a 14.00 e de 17.00 a 21.00 horas.

La Voz de Galicia

Reconocimiento a Andrés Quintá por el compromiso y el amor a Galicia.

El Palacio de Congresos e Exposicións de Galicia acogió anoche la gala de los Premios Gallegos del Año, un acto en el que la profunda emotividad de los galardonados durante sus discursos y el enorme compromiso social que dibujaron sus palabras conquistaron a un público entregado. La viguesa Marta Fernández Currás, socia directora de EY Galicia, aprovechó su intervención para subrayar que esta iniciativa de EL CORREO GALLEGO «es una preciosa forma de hacer país» y se mostró «muy orgullosa» de formar parte del selecto grupo de premiados.

Mientras, el pintor Rafael Úbeda (Pontevedra, 1932) afirmó que el arte, junto con la música y su familia, le ha dado «felicidad en esta vida». Y añadió: «Quiero dar a conocer en el marco de este acto, mi voluntad de donar mi obra a Galicia, para su exposición permanente. He tenido la oportunidad de cederla a un museo de Arabia Saudí, pero, la verdad, me daría mucha pena…». Para finalizar, a modo de agradecimiento con el público presente en la gala, introdujo dos actuaciones musicales en directo, con la firma de la violonchelista Jimena Andión y el grupo de saxofones Psaiko Quartet.

Asimismo, José María Fernández, propietario de la joyería Jael, subrayó que «es un honor» formar parte del excepcional grupo de Gallegos del Año tras 30 ediciones. «Lo acepto con alegría y espíritu de superación, y con la humildad que siempre me han inculcado mis padres, a los que tengo muy presentes», señaló, antes de agradecer el apoyo de su familia, valorar la dedicación de su equipo de trabajo, así como la labor que realizan las entidades y ONGs con las que colabora.

Posteriormente, Juan Carlos García-Valdecasas, catedrático de la Universidad de Barcelona y especialista en trasplantes, señaló que para un gallego como él, que ha realizado toda su trayectoria profesional fuera de Galicia, es «un gran orgullo recibir este reconocimiento». Y, tras dar las gracias a la organización del acto por «esta gran noche», añadió: «He sido un privilegiado por haber tenido la oportunidad de desarrollar un aspecto de la medicina novedoso en nuestros días como son los trasplantes, en concreto el trasplante de hígado. Y para ello hace falta un gran equipo y yo tuve la suerte de tenerlo en el Hospital Clínic de Barcelona».

Por su parte, Andrés Soto, otorrinolaringólogo del CHUS, dedicó el premio a su familia, a sus compañeros médicos y al resto del personal sanitario. Y también se refirió de un modo especial «a todos los pacientes con vértigo, con inestabilidad, con acúfenos, con mala audición…». «Solo ellos saben lo que supone convivir con estos síntomas e intentar, pese a ello, llevar una vida aceptablemente normal. Ellos son, de verdad, los verdaderos merecedores de este reconocimiento», concluyó.

Y la prestigiosa chef compostelana Lucía Freitas, que atesora una Estrella Michelin, destacó el apoyo de su familia durante su trayectoria profesional y dedicó el premio «a todas as mulleres que pasan unha vida detrás dos fogóns».

Mientras, el empresario Andrés Quintá, presidente de Extrugasa -referente mundial en el sector del aluminio-, mostró su satisfacción por recibir este premio. «Aprovecho esta distinción para felicitar a todos los empresarios e industriales porque considero que su labor es tan loable como la mía. A ellos dedico esta distinción, pues todos forman parte del colectivo que dinamiza el empleo y la economía de este país», afirmó.

Por su parte, la actriz Camila Bossa recogió el galardón concedido al intérprete compostelano Luis Zahera, premio Goya al Mejor Actor de Reparto de este año, que no pudo asistir a la gala. «Está moi agradecido», afirmó Bossa, quien aprovechó su intervención para reivindicar la igualdad entre actores y actrices.

Y durante su intervención, Jesús López, CEO de Universal Music Latinoamérica y Península Ibérica, con sede en Miami, destacó que el éxito de su empresa radica en que «son proveedores de emociones, cariño y buen rollo».

«somos unha grande familia»

••• «Quen dixo que os soños non se cumpren? Quen dixo que a xente nova non é quen de levar adiante un proxecto de envergadura cultural e artística, de alcance internacional, e que axudou a cambiar a forma de entender o folclore como algo exclusivamente escénico, levandoo ao campo da investigación e recuperando así do esquecemento o Patrimonio Inmaterial do País». Así inició su discurso Quique Peón, director artístico del grupo Xacarandaina, otro de los premiados en una noche muy especial. «Xacarandaina», subrayó, «é en si mesma un auténtico voluntariado cultural, unha grande familia onde habita un amor inmenso e desinteresado por Galicia».

El Correo Gallego